Εμφύτευση Νευροδιεγέρτη (DBS)

ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΔΙΕΓΕΡΣΗ

Η εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση είναι μια νευροχειρουργική τεχνική που άρχισε να εφαρμόζεται το 1987. Περιλαμβάνει την εμφύτευση του νευροδειεγέρτη (που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως βηματοδότης του εγκεφάλου), ο οποίος στέλνει ηλεκτρικούς παλμούς σε συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές μέσω εμφυτευμένων ηλεκτροδίων. To DBS μεταβάλλει άμεσα και ελεγχόμενα την εγκεφαλική δραστηριότητα και η δράση του είναι αναστρέψιμη.Η μέθοδος εφαρμόζεται με επιτυχία σε αρκετές νευρολογικές και ψυχιατρικές παθήσεις. Από αυτές οι πιο γνωστές είναι:

Νόσος Πάρκινσον
Η νόσος Πάρκινσον είναι μια νευροεκφυλιστική ασθένεια που τα βασικά της χαρακτηριστικά αποτελούν ο τρόμος, η βραδυκινησία, η εξωπυραμιδική δυσκαμψία και η αστάθεια. Το DBS έχει απόλυτη ένδειξη σε ασθενείς που λαμβάνουν πολλές και συχνές δόσεις ντοπαμινεργικής αγωγής και σε αυτούς που εμφανίζουν βασανιστικές υπερκινησίες. Η μέθοδος δεν στοχεύει στην ίαση, αλλά στην βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, στην μείωση των παρενεργειών της μακροχρόνιας φαρμακευτικής αγωγής και σε αρκετές περιπτώσεις στην μείωσή της. Η περιοχή που συνήθως επιλέγεται ως στόχος για την νόσο Πάρκινσον είναι ο υποθαλαμικός πυρήνας (STN) και λιγότερο συχνά η έσω ωχρά σφαίρα (GPi). Κατά την διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους της επέμβασης ο ασθενής είναι «ξύπνιος» και συνεργάζεται με τον νευρολόγο και τον νευροχειρουργό στον ακριβή εντοπισμό του στόχου.

Δυστονία
Η δυστονία είναι μία διαταραχή κινητικότητας που χαρακτηρίζεται από ακούσιες μυϊκές συσπάσεις που έχουν ως συνέπεια την μη φυσιολογική στάση (κορμού/αυχένα/άκρων) ή επαναλαμβανόμενες παθολογικές κινήσεις. Συχνά συνυπάρχει τρόμος και άλγος. Το DBS δεν έχει την ίδια αποτελεσματικότητα σε όλους τους τύπους δυστονίας. Ανταποκρίνονται στην μέθοδο ασθενείς με ιδιοπαθή δυστονία, κάποια από τις γενετικές μορφές και όψιμη δυσκινησία. Ως στόχος επιλέγεται έσω ωχρά σφαίρα (GPi).

Ιδιοπαθής τρόμος
Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Σύνδρομο Tourette
Η ρύθμιση των παραμέτρων διέγερσης είναι μια διαδικασία που προϋποθέτει την μετεγχειρητική συνεργασία ασθενή- νευρολόγου και ξεκινάει τις πρώτες μετεγχειρητικές μέρες.ΕπιπλοκέςΑν και το DBSθεωρείται ασφαλής χειρουργική μέθοδος, σπάνια μπορούν εμφανιστούν παρενέργειες. Κατά την διάρκεια του χειρουργείου μπορεί να παρατηρηθεί αίσθημα ζάλης, δυσαρθρία, παραισθησίες, ψυχοκινητική διέγερση (πρόκειται για αναστρέψιμα φαινόμενα). Έχει αναφερθεί επίσης στην βιβλιογραφία η πιθανότητα λοίμωξης και αιμορραγίας σε ποσοστό μικρότερο από 1%. Αναφέρεται ακόμη η δυσλειτουργία ή η μετακίνηση των ηλεκτροδίων και των καλωδίων σύνδεσης.

Βιβλιογραφία

1. «The History of Deep Brain Stimulation». The Parkinson’s Appeal for Deep Brain Stimulation
2. Kleiner-Fisman G, Herzog J, Fisman DN, Tamma F, Lyons KE, Pahwa R, Lang AE, Deuschl G Subthalamic nucleus deep brain stimulation: summary and meta-analysis of outcomes. Mov Disord. 2006 Jun;21 Suppl 14:S290-304. Review.
3. Moro E, Lang AE. Criteria for deep-brain stimulation in Parkinson’s disease: review and analysis. Expert Rev Neurother.2006 Nov;6(11):1695-705.
4. Krauss JK. Deep brain stimulation for dystonia in adults. Overview and developments. Stereotact Funct Neurosurg.2002;78(3-4):168-82.
5. Flora ED,Perera CL, Cameron AL, Maddern GJ. Deep brain stimulation for essential tremor: a systematic Mov Disord. 2010 Aug 15;25(11):1550-9.
6. Deeb W, Giordano JJ, Rossi PJ, Mogilner AY, Gunduz A, Judy JW, Klassen BT, Butson CR, Van Horne C, Deny D, Dougherty DD, Rowell D, Gerhardt GA, Smith GS, Ponce FA, Walker HC, Bronte-Stewart HM, Mayberg HS, Chizeck HJ, Langevin JP, Volkmann J, Ostrem JL, Shute JB, Jimenez-Shahed J, Foote KD, Wagle Shukla A, Rossi MA, Oh M, Pourfar M, Rosenberg PB, Silburn PA, de Hemptine C, Starr PA, Denison T, Akbar U, Grill WM, Okun MS. Proceedings of the Fourth Annual Deep Brain Stimulation Think Tank: A Review of Emerging Issues and Technologies.Front Integr Neurosci. 2016 Nov 22;10:38.
7. Deuschl G, Schade-Brittinger C, Krack P, Volkmann J, Schäfer H, Bötzel K, Daniels C, Deutschländer A, Dillmann U, Eisner W, Gruber D, Hamel W, Herzog J, Hilker R, Klebe S, Kloss M, Koy J, Krause M, Kupsch A, Lorenz D, Lorenzl S, Mehdorn HM, Moringlane JR, Oertel W, Pinsker MO, Reichmann H, Reuss A, Schneider GH, Schnitzler A, Steude U, Sturm V, Timmermann L, Tronnier V, Trottenberg T, Wojtecki L, Wolf E, Poewe W, Voges J; German Parkinson Study Group, Neurostimulation Section. A randomized trial of deep-brain stimulation for Parkinson’s disease. N Engl J Med. 2006 Aug 31;355(9):896-908. Erratum in: N Engl J Med. 2006 Sep 21;355(12)